θυρεοειδής αδένας
Ο θυρεοειδής αδένας είναι ο μεγαλύτερος και αποτελεί έναν απο τους σπουδαιότερους ενδοκρινείς αδένες του ανθρώπινου σώματος. Ο ρόλος του είναι πολύ σημαντικός καθώς παράγει τρεις ορμόνες:
τη θυροξίνη (Τ4) και τη τριιωδοθυρονίνη (Τ3) που ρυθμίζουν τον μεταβολισμό όλων των ιστών καθώς και την καλσιτονίνη που ελαττώνει τα επίπεδα του ασβεστίου στο αίμα.
Η θυρεοειδοτρόπος ορμόνη (TSH) ρυθμίζει τη σύνθεση και την έκκριση των παραπάνω ορμονών.
θυρεοειδής αδένας
θυρεοειδής αδένας και ο ρόλος της Διατροφής.
Απαραίτητο ιχνοστοιχείο για την ορθή λειτουργία των ορμονών του θυροειδή αδένα είναι το ιώδιο το οποίο προσλαμβάνεται από τον άνρθωπο μέσω της τροφής. Σε περίπτωση που το προσλαμβανόμενο ιώδιο δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες του ατόμου, ο αδένας αναγκάζεται να υπερλειτουργήσει με αποτέλεσμα να διογκωθεί, δημιουργώντας αυτό που ονομάζουμε βρογχοκήλη. Ενα υπερδραστήριος θυρεοειδής που παράγει περίσσεια Τ3, T4 ή και τις δύο, έχει σαν αποτέλεσμα τον υπερθυρεοειδισμό, με συμπτώματα όπως συχνές κενώσεις και μερικές φορές απώλεια βάρους. Ένας υπολειτουργικός θυρεοειδής αδένας καταλήγει σε υποθυρεοειδισμό και σχετίζεται με συμπτώματα όπως δυσκοιλιότητα και ανεξήγητη αύξηση βάρους. Η πιο κοινή αιτία υπερθυρεοειδισμού είναι η νόσος Graves, ενώ η θυρεοειδίτιδα Hasimoto είναι η μεγαλύτερη κοινή αιτία υποθυρεοειδισμού. Εδώ να σημειωθεί πως και οι δύο αυτές περιπτώσεις, είναι αυτοάνοσα νοσήματα.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η έλλειψη ιωδίου έχει σαν αποτέλεσμα προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένης της βρογχοκήλης, του υποθυρεοειδισμού, της ψυχικής καθυστέρηση, αναπαραγωγική ανεπάρκεια, μειωμένη επιβίωση των παιδιών και διαφόρων βαθμών ανωμαλίες ανάπτυξης.
Δεδομένου ότι η ορμόνη του θυρεοειδούς παίζει κεντρικό ρόλο στη ρύθμιση του συνολικού μεταβολισμού του σώματος, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι διατροφικοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν τη ρύθμιση αυτών.
Τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού συμπεριλαμβάνουν:
- Απώλεια βάρους
- Ταχυκαρδία, αρρυθμίες
- Αίσθηση άγχους, ανησυχίας, εκνευρισμός
- Τρόμος των χεριών και των δακτύλων
- Εφίδρωση και ευαισθησία στη ζέστη
- Διαταραχές περιόδου στις γυναίκες
- Διόγκωση του θυρεοειδή
- Κούραση και αδυναμία
- Δυσκολίες στον ύπνο
- Διαταραχές στα μάτια, π.χ. αίσθηση ξηρότητας, εξόφθαλμος
Τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού μπορεί να είναι τα εξής:
- Κούραση
- Βραδυκαρδία
- Ευαισθησία στο κρύο
- Αύξηση βάρους
- Δυσκοιλιότητα
- Ξηροδερμία και τριχόπτωση
- Βραχνάδα
- Υψηλή χοληστερόλη
- Κατάθλιψη
Σε ποια τρόφιμα βρίσκουμε το Ιώδιο;
Το ιώδιο βρίσκεται φυσικά στο έδαφος και στο θαλασσινό νερό. Αυτό σημαίνει ότι η περιεκτικότητα των τροφίμων σε ιώδιο ποικίλει ανάλογα με την περιοχή. Φαίνεται πως η κατανάλωση ιωδιούχου αλατιού αρκεί για την εξασφάλιση της απαιτούμενης ποσότητας ιωδίου, καθώς ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει την ιωδίωση αλατιού ως μέτρο δημόσιας υγείας.
Οι βασικότερες πηγές ιωδίου είναι:
- τα γαλακτοκομικά προιόντα και κυρίως το τυρί
- τα ψάρια και τα οστρακοειδή
- τα φύκια
- το ψωμί και τα αρτοσκευάσματα
- το κρέας και
- τα αβγά
Ακόμη το ιώδιο περιέχεται στο ιωδιούχο επιτραπέζιο αλάτι το οποίο περιέχει ιωδιούχο νάτριο, κάλιο ή ασβέστιο.
Ο θυρεοειδής περιέχει τη μεγαλύτερη δεξαμενή ιωδίου στο σώμα, κυρίως με τη μορφή ιωδιούχων αμινοξέων. Συνιστάται η πρόσληψη 150 μg ιωδίου για ενήλικες ημερησίως, τουλάχιστον 200-250 μg για έγκυες ή θηλάζουσες γυναίκες ημερησίως, και μικρότερες ποσότητες για παιδιά (70-120 μg) και νεογνά (40 μg) ημερησίως.
